دسته: روانشناسی و علوم تربیتی زناشویی و تاسیس زندگی مشترك خانوادگی یك خواسته طبیعی است كه غرائزش در وجود انسانها نهاده شده‌است و این خود یكی از نعمتهای بزرگ الهی است
قیمت فایل فقط 7,900 تومان
بررسی ارتباط میان رضایت زناشویی و هوش همسران
فهرست جدولها
عنوان ........................................................................................................................ صفحه
جدول 1-1- تفسیر كیفی معادلهای هوشبر آزمون ماتریسهای پیشرو..................... 7
جدول 1-4- یافتههای توصیفی نمرات رضایت زناشویی وهوش مردان ................. 123
جدول 3-4- یافتههای توصیفی نمرات رضایت زناشویی مردان وزنان .................. 124
جدول 4-4- یافتههای توصیفی نمرات هوش مردان وزنان ..................................... 125
جدول 7-4- نتایج آزمون tمستقل برای رضایت زناشویی مردان وزنان ............... 128
جدول 8-4- نتایج آزمون t مستقل برای هوش مردان وزنان ................................ 128
فهرست نمودارها
نمودار 1-4................................................................................................................ 124 میانگین نمرات رضایت زناشویی وهوش مردان وزنان
نمودار 2-4................................................................................................................ 125 میانگین نمرات رضایت زناشویی مردان وزنان
نمودار 3-4................................................................................................................ 126 میانگین نمرات هوش مردان وزنان
فهرست مطالب
چكیده
مقدمه.......................................................................................................................... 1
فصل اول :گستره علمی موضوع پژوهش
1- موضوع پژوهش................................................................................................... 4
2- هدفهای پژوهش .................................................................................................. 4
3- امكان بررسی موضوع پژوهش واهمیت آن ........................................................ 5
4- سؤالهای پژوهش ................................................................................................ 5
5- فرضیه‌های پژوهش.............................................................................................. 6
6- متغیرها وتعریف عملیاتی آنها............................................................................... 6
خلاصه....................................................................................................................... 8
فصل دوم:ادبیات وپیشینه تحقیق
تعریف رضایت......................................................................................................... 10
تعریف رضایتمندی زناشویی..................................................................................... 11
ازدواج ....................................................................................................................... 12
تعریف ازدواج ........................................................................................................... 12
فوائد ازدواج............................................................................................................... 13
ازدواج دختر وپسر ریشه‌های دوران كودكی ............................................... 14
افكار مسموم ....................................................................................... 17
بهداشت روانی ..................................................................................... 17
بهداشت روانی از دیدگاه اسلام وعرفان ..................................................... 20
مهمترین عوامل برای ازدواجهای موفق....................................................... 20
پختگی روانی ورشد عاطفی فكری طرفین..................................................... 20
طرز تفكر وعقاید وتمایلات ...................................................................... 21
طرز تلقی ونگرشها ................................................................................ 22
عقاید مذهبی ........................................................................................ 23
اختلافات طبقاتی ................................................................................... 23
میزان تحصیلات ................................................................................... 24
توافق وطرز فكر درباره امورجنسی .......................................................... 24
تولد فرزند........................................................................................... 25
تعداد فرزندان....................................................................................... 26
اخلاق ................................................................................................ 26
دخالت اطرافیان وبستگان ........................................................................ 27
تفاوت سنی بین زن وشوهر .................................................................... 27
رابطه با اولیا ....................................................................................... 28
ویژگیهایی كه در امر زناشویی نقش منفی دارد............................................. 29
وجوهی از اختلافات زناشویی ................................................................................... 31
نیازهای احساسی زن ومرد....................................................................................... 31
چگونه میتوان در زندگی خوشبخت بود................................................................... 32
نیاز اساسی ازدواج موفق........................................................................................... 33
نقش زن در زندگی امروز ........................................................................................ 35
زن در نقش همسری ................................................................................................. 35
موقعیت زن در اسلام ............................................................................................... 36
ازدواج از نظر اسلام.................................................................................................. 37
سختگیری در مسئله ازدواج....................................................................................... 38
اهداف والای ازدواج در اسلام................................................................................... 38
معیارهای انتخاب همسر ........................................................................................... 40
خواستگاری................................................................................................................ 42
مهریه.......................................................................................................................... 42
جهیزیه ...................................................................................................................... 43
عقد وعروسی............................................................................................................. 44
حقوق زن وشوهر...................................................................................................... 45
رفتار........................................................................................................................... 46
گفتار........................................................................................................................... 46
هدف زندگی ازدید قرآن ........................................................................................... 46
اساس رابطه زناشویی از نظر قرآن كریم ................................................................ 47
خانواده....................................................................................................................... 48
تیپهای خانواده........................................................................................................... 49
خانواده متزلزل . ....................................................................................................... 50
خانواده متعادل........................................................................................................... 50
خانواده متكامل........................................................................................................... 50
ویژگیهای ارتباط سالم زن و شوهر.......................................................................... 51
ویژگیهای ارتباط ناسالم زن و شوهر........................................................................ 52
توصیههایی برای زن وشوهرها................................................................................ 53
شیوههای كاربردی برای رسیدن به تفاهم ............................................................... 53
طلاق........................................................................................................................... 54
خانواده گسسته ....................................................................................................... 56
اختلافات خانوادگی .................................................................................................... 56
تاثیر فروپاشی ازدواج وجامعه................................................................................... 57
انواع عوارض بعد از طلاق......................................................................................... 58
تدابیر اسلام برای پیشگیری از طلاق......................................................................... 59
هوش......................................................................................................................... 60
تعریف هوش.............................................................................................................. 60
وضعیت هوش در سازمان واعمال ذهنی ................................................................. 63
هوش عملی وهوش نظری.......................................................................................... 64
هوش واستعدادهای دیگر........................................................................................... 65
ماهیت عامل g ........................................................................................................... 67
تست هوش چیست..................................................................................................... 67
بهره هوشی (هوشبهر )چیست................................................................................... 67
بهره هوشی وتوانائیهای دیگر ذهنی.......................................................................... 69
ماهیت هوش .............................................................................................................. 70
الف- هوش بعنوان توان درك رابطه......................................................................... 71
ب- هوش بعنوان توان سازگاری با موقعیتهای جدید............................................... 71
پ- هوش بعنوان ظرفیت یادگیری ............................................................................ 72
ت- هوش بعنوان قدرت وتفكر انتزاعی ..................................................................... 72
عوامل موثر در رشد هوش ...................................................................................... 72
نقش محیط ووراثت در تشكیل هوش......................................................................... 73
1- وراثت وهوش....................................................................................................... 73
2- ازدواج میان خویشاوندان وهوش ....................................................................... 75
3- هوش چگونه به ارث میرسد................................................................................. 75
4- محیط وهوش........................................................................................................ 75
5- نقش زمان در تشكیل هوش................................................................................. 76
6- عوامل محیطی موثر در رشد هوش..................................................................... 77
آزمون استانداردشده هوش....................................................................................... 78
آزمونهای هوش ........................................................................................................ 80
آزمونهای گروهی....................................................................................................... 81
آزمونهای فردی هوش............................................................................................... 82
دیدگاه نظری مختلف از مفهوم هوش........................................................................ 83
نظریه‌های معاصر هوش............................................................................................ 84
الف: نظریه‌های عاملی هوش...................................................................................... 85
نظریه دوعاملی اسپیرمن............................................................................................ 86
نظریه سلسله مراتبی.................................................................................................. 87
نظریه چند عاملی ترستون.......................................................................................... 88
نظریه سه بعدی گیلفورد............................................................................................ 89
نظریه كتل درباره هوش متبلور وهوش سیال........................................................... 90
نظریه دوسطحی جنسن.............................................................................................. 91
ب: نظریه‌های فرایند مداری هوش............................................................................. 92
نظریه شناختی پیاژه درباره هوش............................................................................. 93
نظریه بازنمایی برونر................................................................................................. 95
مروری بر نتایج تحقیقات به عمل آمده در زمینه رضامندی زناشویی درداخل وخارج كشور 95
خلاصه ...................................................................................................................... 107
فصل سوم: فرایند روش شناختی بررسی تجربه موضوع
1-انتخاب نمونه.......................................................................................................... 114
1-1- جامعه مورد بررسی........................................................................................ 114
2-1 روش نمونه گیری ............................................................................................. 115
3-1 نمونه منتخب....................................................................................................... 115
2-ابزار وروش اجرای پژوهش................................................................................. 115
1-1 ابزار پژوهش .................................................................................................... 115
2-2 آزمون رضایتمندی زناشویی ENRICH.......................................................... 115
3-2روش نمره گذاری پرسشنامه رضایتمندی زناشویی ENRICH....................... 119
4-2آزمون ماتریسهای پیشرونده ریون RAIVEN....................................... 120
5-2شیوه نمره گذاری ماتریسهای پیشرونده ریون RAIVEN......................... 120
6-2 روش اجرای پژوهش......................................................................................... 121
3-طرح پژوهش وروشهای آماری............................................................................. 121
1-1- معرفی طرحهای پژوهش ................................................................................ 121
1-2-روشهای آماری وتحلیل دادهها ....................................................................... 121
خلاصه....................................................................................................................... 122
فصل چهارم:ارائه وتحلیل نتایج كمی
1-یافتههای توصیفی ................................................................................................. 123
2-یافتههای مربوط به تحلیل نتایج در چار چوب فرضیهها ..................................... 126
خلاصه ...................................................................................................................... 128
فصل پنجم : بحث ونتایج كمی
1-بحث وبررسی درباره یافتهها ............................................................................... 130
2-تفسیر نهایی .......................................................................................................... 131
3-محدودیتهای پژوهش ............................................................................................ 137
4-پیشنهادات.............................................................................................................. 138
منابع.......................................................................................................................... 139
پیوستها
جدول دادههای خام مردان........................................................................................ 142
جدول داده های خام زنان......................................................................................... 143
فهرست جدولها
فهرست نمودارها
چكیده
پژوهش حاضر به منظور بررسی ارتباط میان رضایت زناشویی وهوش همسران صورت گرفته است. طرح پژوهش از نوع پس رویدادی بود واز طریق نمونهگیری در دسترس، 60نفر زن وشوهر (30زوج ) انتخاب شدند .ابراز پژوهش شامل پرسشنامه 47سوالی رضایت زناشویی Enrich وماتریسهای پیشرونده ریون بود.فرضیه تحقیق با استفاده از روش همبستگی پیرسون مورد بررسی قرار گرفت ونتیجه ،در سطح اطمینان 99%دو فرضیه تحقیق یكی مبنی بر رابطه بین رضایت زناشویی وهوش مردان ودیگری مبنی بر رابطه رضایت زناشویی وهوش زنان رد وفرض صفر مورد قبول واقع شد. دو فرضیه تحقیق بعدی با استفاده از روش t استودنت مورد بررسی قرار گرفت ونتیجه ،هردو در سطح اطمینان 99%رد وفرض صفر مورد قبول واقع شد واین نتایج حاصل شد،بین رضایت زناشویی مردان وزنان وهمچنین بین هوش مردان وزنان تفاوت معناداری وجود ندارد.
مقدمه
پیامبر اكرم (ص) فرمودند:هیچ چیز نزد خدا محبوبتر از خانه ای كه به ازدواج آباد شود نیست و هیچ چیز نزد خدا منفورتر از آشیانه‌ای كه در اسلام بوسیله طلاق از هم بپاشد نیست(مشكینی، 1359 ، ص182).
همسر‌گزینی، ازدواج، تشكیل خانواده، فرزند و تربیت او همه مراحلی از امتحان بزرگ الهی است كه یكی پس از دیگری از راه میرسند و آدمی باكوله بار معرفت و اختیار، چنگ در ریسمان توكل الهی می‌زند تا به اوج قله‌های پر غرور تكامل قدم نهد و خود را بر كشد ، تا در نهایت راههای پر پیچ و خم زندگی مقام والای (و رضوان من الله اكبر )را احراز نماید. ادارة زندگی مشترك و تدبیر نیكوی خانواده، همچون سایر امور نیازمند دانش كافی،دل اگاهی و بصیرت است. موفقیت در این حوزه،مجاهدت و سعی وافر می‌طلبد ،تا بتواند بارقه‌های هدایت الهی را به سوی خود جذب كند،خانواده متعادل،یكی از آرمانهای تشكیل زندگی و آرزوی برتر هر زوج جوانی است (شرفی ،1377،ص 14).
زناشویی و تاسیس زندگی مشترك خانوادگی یك خواسته طبیعی است. كه غرائزش در وجود انسانها نهاده شده‌است و این خود یكی از نعمتهای بزرگ الهی است (امینی،1363،ص 3).
یكی از انگیزه‌های زیبا و متعالی بشر ،گرایش او به تشكیل خانواده و داشتن فرزند است . زندگی خانوادكی بشر صددرصد طبیعی است .به این معنی كه آفرینش انسان به گونه‌ای است كه او را به طور فطری و طبیعی به سوی تشكیل كانون خانوادگی و داشتن فرزند سوق می‌دهد . شواهد تاریخی نشان می‌دهد كه انسان در تمام طول تاریخ،زندگی خانوادگی داشته است (سادات ،1377،ص 17).
اندیشمندانی كه تاریخ را از سر بصیرت مطالعه كرده‌اند بر این باورند كه در طول تاریخ هیچ رسم و قانونی به اندازه همسر گزینی و تشكیل خانواده اهمیت نداشته است . علـت این حقیقت آن است كه ازدواج یك امر نوعی است نه شخصی. یعنی هدف آن بقاوپرورش واستمرار نوع بشر است (سادات ،1377، ص 18).
پس از تشكیل خانواده زن و مرد از روی عشق و محبت در خدمت یكدیگر در می‌آیند و هر یك خود را وقف آسایش و راحتی دیگری می‌كند . در مرحلة بعد، این دو در خدمت پرورش و رفاه فرزندان قرار می‌گبرند وبه این ترتیب از حصار تنگ خودخواهی تنها برای خود كاركردن و جز خود كسی را ندیدن ، تا حدی خارج می‌شوند ، عواطف و ویژگیهای روحی آنها با قرار گرفتن در محدودة این پیوند صیقل می‌خورد و جز خود ، دغدغة كس دیگری نیز در درون آنها بوجود می‌آید . این تمرین مناسبی برای مبارزه با خودبینی و خودخواهی است كه اولین شرط رشد و كمال آدمی به حساب می‌آید . بسیاری از نیازهای اساسی انسان در خانواده تأمین می‌شود : نیاز زیستی و غریزی به جنس مخالف ، نیاز به محبت ، عاطفه ، نیاز به داشتن فرزند و0000 (سادات ، 1377، ص 19 ) .
امروزه اختلال در نظام مقدس خانواده و بی‌اعتنایی به اصول ضروری و ارزشهای آن است كه پایه های اصلی خود زمین را به تباهی كشیده و دوران معاصر را به نام (بیگانگی انسان از انسان ) كه به بیماری غیر قابل علاج (بیگانگی انسان از خویشتن ) منتهی گشته است ، سزاوار نموده‌است . توقع یك جامعة صالح و مجتمع قابل تفسیر با (حیات اجتماعی معقول) بدون اصلاح نظام خانواده كاملاً بیجا و خلاف حقیقت است (انصاریان ، 1377 ، ص 3 ) .
در جامعة ما اهمیت آشنایی با و ظایف و حقوق همسران و راه و رسم زندگی زناشویی آن‌چنان كه باید برای همگان روشن نشده و آموزش قبل از ازدواج جایگاه لازم خود را نیافته است . لازم است زوجین قبل از تشكیل خانواده با شركت در كلاسهای آموزشی ویژه ، با مطالعه كتابهای مفید و كسب اطلاعات از افراد صاحبنظر ، آگاهیهای لازم را كسب كنند . با این گونه آموزشهای اولیه میتوان از بروز بسیاری از مشكلات در خانواده‌ها پیشگیری كرد (سادات ، 1377 ، ص 42 ) .
طلاق كاخ سعادت زوجین را ویران می‌كند و برای فرزندان محنت و رنج پدید می‌آورد . سرنوشت كودك تیره می‌شود و او از هر یتیمی ، یتیم تر می‌شود . امكان اینكه زوجین خود پس از طلاق به راحتی برسند ، بسیار كم است . خلاصه آنكه كودك بیش‌از پدر و مادر قربانی حادثه طلاق است و بر عقل چنین والدینی كه فقط به فكر خویشند و فرزند را فراموش می‌كنند باید شك كرد (قائمی ، 1368 ، ص 254 ) .
از نگاه نافذ امام علی (ع) مؤمن كسی است كه علیرغم قلبی غمگین ، چهره‌ای پر‌نشاط دارد و این بهترین میزان و ضابطه برای ارزیابی لیاقت زن یا شوهر در زندگی مشترك است. برای تعادل در زندگی ، باید چون چشمه از درون جوشید و خرمی و زیبایی آفرید و به دیگران مسرت حیات عرضه نمود . باید دستی از آستین همت بیرون آورد و گرد و غبار افسردگی را از چهره‌ها (به ویژه همسر) زدود و گل لبخند را بر لبان آنان ، رویاند (شرفی ، 1377 ، ص 108 ) .
فصل اول
گستره علمی موضوع مورد پژوهش
در این فصل به بیان موضوع پژوهش و هدفهای پژوهش و همچنین اهمیت و ارزش تحقیق ، سؤالهای پژوهش و فرضیه‌های تحقیق پرداخته شده سپس تعاریف عملیاتی از متغیرها ارائه شده‌است . در انتهای فصل خلاصه‌ای از مطالب مطرح شده در فصل اول ارائه می‌شود.
1-موضوع پژوهش
موضوع این پژوهش بررسی رابطة رضایت زناشویی و هوش همسران توسط تست رضایت زناشویی و تست پیشرونده ریون می‌باشد .
2- هدفهای پژوهش
اولین هدف این پژوهش بررسی رابطة معنادار بودن رضایت زناشویی با هوش در مردان می‌باشد .
دومین هدف این پژوهش بررسی رابطة معنادار بودن رضایت زناشویی با هوش در زنان می‌باشد .
سومین هدف این پژوهش بررسی تفاوت معنادار بودن رضایت زناشویی مردان و زنان می‌باشد .
چهارمین هدف این پژوهش بررسی تفاوت معنادار بودن هوش مردان و زنان می‌باشد .
3- امكان بررسی موضوع پژوهش و اهمیت آن
مفهوم ومقصود زناشویی وازدواج درطی قرنها وشرایط اقتصادی و اجتماعی وجغرافیایی و غیره پیوسته دستخوش تحول و تغییر بوده و با عوامل و نیازمندیهای گوناگون در‌آمیخته است . لیكن امروزه مفهوم زناشویی و ازدواج با شرایط قرن حاضر براساس محبت ، همكاری ،همدردی ، تفاهم و فداكاری متقابل و زندگی مشترك زن و مرد استوار است . عمده‌ترین اهدافی كه تاكنون برای تحقیقات و مطالعات مختلفی كه پیرامون موضوع خانواده صورت گرفته‌است مشخص نمودن ضرورت و اهمیت نقش خانواده در جوامع مختلف در جهت رشد و پیشرفت و اعتلای اهداف آرمانی آن جامعه بوده است . به عبارت دیگر محققان مختلف از ابعاد مختلف جامعه‌شناسی، مردم‌شناسی ، روانشناسی و غیره سعی نموده‌اند تا با ارائه راهكارهای جدید زمینه‌های تداوم و انسجام بیش از پیش خانواده را مهیا سازند . زیرا امروز دریافته‌اند كه تنها در سایه امنیت و آرامش خانواده است كه میتوان فرزندانی سـالم و پـویـا تـربیت نمود و از آنـجا كـه زن در خـانـواده نـقش مهمـی در انسـجام و شكل‌گیری شخصیت افراد خانواده دارد و زمانی میتواند نقش خود را كاملتر انجام دهد كه دارای رضایتمندی زناشویی بیشتری باشد . لذا رضایت زن در ازدواج موضو ع مورد مطالعه تحقیقات متعدد قرار گرفته است .
4- سؤالهای پژوهش
آیا بین رضایت زناشویی با هوش در مردان رابطه معناداری وجود دارد؟
آیا بین رضایت زناشویی با هوش در زنان رابطه معناداری وجود دارد؟
آیا بین رضایت زناشویی مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد؟
آیا بین هوش مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد؟
5- فرضیه‌های پژوهش
بین رضایت زناشویی با هوش در مردان رابطه معناداری وجود دارد .
بین رضایت زناشویی با هوش در زنان رابطه معناداری وجود دارد .
بین رضایت زناشویی مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد .
بین هوش مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد .
6-متغیرها و تعریف عملیاتی آنها
متغیر پیش بینی كننده : در این پژوهش متغیر پیش بینی كننده هوش است . آلفرد بینه معتقد است كه هوش توانایی فرد در قضاوت ،ادراك و استدلال درست است (اسكوئیلر و همكاران ،1372 ، ص 11 ) .
در این پژوهش متغیر هوش از طریق ماتریسهای پیشرونده ریون بزرگسالان ،60سؤالی سربهای (آ،
ب ، ت ، د ، ج ) اندازه‌گیری خواهدشد . جدول 1-1 تفسیر كیفی معادلهای هوشبهر آزمون ماتریسهای پیشرو را نشان می‌دهد .
جدول1-1 تفسیر كیفی معادلهای هوشبهر آزمون ماتریسهای پیشرو
| معادل هوشبهر | طبقه بندی از لحاظ هوش |
| 149یا بیشتر 148-125 124-113 112-89 88-77 76-65 64یا كمتر | حدود نابغه بسیار ممتاز ممتاز متوسط كودن(پایین تر از متوسط) عقب مانده مرزی عقب مانده |
متغیر پیش بینی شونده : در این پژوهش متغیر پیش‌بینی شونده رضایت زناشویی‌است.
الیس معتقد است كه رضایت زناشویی احساسات عینی از خشنودی ، رضایت و لذت تجربه شده توسط زن یا شوهر است موقعی كه همه جنبه‌های ازدواجشان را در نظر بگیرند . رضایت یك متغیر نگرشی است و بنابراین یك خصوصیت فردی زن و شوهرمحسوب می‌شود(ذوالفقار، 1380،ص 64).
در این پژوهش رضایت زناشویی متغیری است كه بوسیله پرسشنامه رضایت زناشویی (ENRICH) ، 47 سؤالی فرم تجدید نظر شده اندازه‌گیری خواهد شد . پس از بدست آوردن نمره خام ، نمره‌ها را با استفاده از جدول نرم به نمرة t تبدیل می‌كنیم كه در آن میانگین برابر 50 و انحراف معیار 10 می باشد.
·نمره‌های كمتر از30 نشانگر نارضایتی شدید همسران از روابط زناشویی است .
· نمره‌های بین 30 تا 40 نشانگر عدم رضایت از روابط زناشویی همسران اسـت .
· نمره‌های بین40 تا60 نشانگر رضایت نسبی و متوسط از روابط زناشویی همسران است .
· نمره‌های بین60 تا70 نشانگر رضایت زیاد همسران از روابط زناشویی است .
· نمره‌های بالاتر از 70 نشانگر رضایت فوق‌العاده از روابط زناشویی بین همسران است .
متغیر مزاحم :وضعیت اقتصادی ،مسائل فرهنگی ،مشكلات اجتماعی كه به علـت محــدودیــت
زمانی و مكانی كنترل نشده‌اند بنابراین تعمیم نتایج این پژوهش با احتیاط باید صورت گیرد .
خلاصه
در این فصل ، ابتدا موضوع پژوهش كه عبارت است از بررسی ارتباط میان رضایت زناشویی و هوش همسران ، بیان شد . اهداف این پژوهش ، بررسی رابطة معنادار بودن رضایت زناشویی با هوش در مردان و در زنان می‌باشد . همچنین بررسی تفاوت معنادار بودن رضایت زناشویی و هوش در مردان و زنان می‌باشد ، عنوان گردید . با توجه به وجود پرسشنامه (ENRICH) برای سنجش رضایت زناشویی و ماتریسهای پیشرونده ریون برای سنجش هوش ، بررسی موضوع پژوهش امكان پذیر است . هدف از این پژوهش بررسی میزان تاثیر هوش بر رضایت زناشویی است و افزایش آگاهی به جوانان در حال ازدواج ، به منظور حفظ نظام خانواده و ایجاد آرامش و تربیت فرزندان سالم و صالح و جلوگیری از طلاق اهمیت خود را آشكار می‌كند سؤالهای پژوهش عبارت بودنداز :
1- آیا بین رضایت زناشویی با هوش در مردان رابطه معناداری وجود دارد؟
2- آیا بین رضایت زناشویی با هوش در زنان رابطه معناداری وجود دارد؟
3- آیا بین رضایت زناشویی مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد؟
4- آیا بین هوش مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد؟
فرضیه‌های پژوهش عبارت بود از :
1- بین رضایت زناشویی با هوش در مردان رابطه معناداری وجود دارد.
2- بین رضایت زناشویی با هوش در زنان رابطه معناداری وجود دارد .
3- بین رضایت زناشویی مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد .
4- بین هوش مردان و زنان تفاوت معناداری وجوددارد .
متغیرهای پیش‌بینی كننده این پژوهش هوش است و آلفرد بینه معتقد است كه هوش توانایی فرد در قضاوت ، ادراك و استدلال درست است . و تعریف عملیاتی هوش نمره‌ای است كه آزمودنی از طریق ماتریسهای پیشرونده ریون بزرگسالان ، 60 سؤالی بدست می‌آورد . متغیر پیش‌بینی شونده این پژوهش رضایت زناشویی است و الیس معتقد است كه رضایت زناشویی احساسات عینی از خشنودی ، رضایت و لذت تجربه شده توسط زن یا شوهر است موقعی كه همة جنبه‌های ازدواجشان را در نظر بگیرند . رضایت یك متغیر نگرشی است و بنابراین یك خصوصیت فردی زن وشوهر محسوب می‌شود .تعریف عملیاتی رضایت زناشوئی نمره‌ای است كه آزمــودنی از طــریق پرسشنامه رضایت زناشویی ، 47 سؤالی بدست می‌آورد.
فصل دوم
ادبیات و پیشینه تحقیق
فصل دوم
ادبیات و پیشینه تحقیق
پژوهش حاضر شامل دو بخش است كه بخش اول مربوط به مبحث رضایت زناشویی و بخش دوم مربوط به مبحث هوش می‌باشد. در بخش اول به بیان تعریف رضایت و رضایت زناشویی ، ازدواج ، اهداف والای ازدواج در اسلام ، نقش زن در زندگی امروز ،شرایط همسر در ازدواج ،حقوق زن و شوهر برهم ،هدف زندگی از دید قرآن ، برقراری ارتباط مؤثر خانواده و طلاق می‌پردازیم و در بخش دوم به بیان تعریف هوش،عوامل مؤثر در هوش ، نظریه‌های هوش و آزمونهای هوش می‌باشد.
تعریف رضایت[1] :
رضایت حالت هیجانی است كه بارسیدن به یك هدف پدید می‌آید(ذوالفقار،1380، ص 63).
پار سونز، رضایت را به عنوان حالت درونی در مقابل خوشایندی كه حالت ظاهری دارد مطرح می‌كند ( همان منبع) .
شعاری‌نژاد 1343 می‌گوید : رضامندی به آن حالت موجود زنده گفته می‌شود كه تمایلات محرك وی به هدف خود رسیده‌اند. احساسی كه شخص هنگام رسیدن به آرزوهایش پیدا می‌كند(همان منبع) .
دایره‌المعارف فلسفه و روانشناسی رضایت را اینگونه تعریف می‌كند: رضایت خوشایندی بر‌آمده از آگاهی به یك وضعیت راحت است كه معمولا با ارضای بعضی تمایلات خاص پیوند خورده‌است . از آنجائیكه رضایت همرا خوشایندی است ، لذا خوشایندی ممكن است به رضایت تبدیل شود . افراد رضایت را در فكر كردن به وضعیتی كه در وهله اول از خوشایندی برای آنها حاصل می‌شود به دست می‌آورند(همان منبع).
تعریف رضایتمندی زناشویی
وینچ[2] ودیگران 1974معتقدند كه رضایت زناشوئی ،انطباق بین وضعیتی كه وجود دارد و
وضعیتی كه مورد انتظار است می‌باشد (ذوالفقار ، 1380 ، ص64).
یكی از عوامل مهم در هر رابطه زناشویی رضایت خاطری است كه زن و شوهر از آن احساس می‌كنند. میزان رضایت خاطر شما از رابطه زناشویی روی ارسال و دریافت پیام تاثیر می‌گذارد . شوهری كه از ازدواج خود ناراضی است به حوادث منفی زندگی توجه می‌كند و از پیام همسرش برداشت منفی می‌نماید . در حالی كه شوهر راضی از ازدواج برداشتهایش مثبت است (قراچه داغی ، 1379، ص83).
سه نوع اندیشه‌ای كه در روابط صمیمانه از اهمیت فراوان برخوردارند انتظارات از رابطة زناشویی یا معیارها، باورهای مربوط به روابط زناشویی و تبیین رفتار همسر هستند(قراچه‌داغی ، 1379، ص85).
ازدواج
رسول اكرم (ص) فرمودند: بعد از اسلام كه بالاترین نعمتهاست ، همسر خوب و شایسته بزرگترین نعمت زندگی است.
بلوغ جنسی عبارتست از خواسته‌های فیزیولوژیكی یك فرد و ازدواج جوابی است به خواسته‌ها و هرچه بین این دو سؤال وجواب فاصله بیشتر باشد عقده‌های روانی بیشتر است و در اجتماعی كه بلوغ را به علل كیفیات شهوانی و محركهای معمولی یا بنابر خاصیت مصالح زودرس می‌سازند بحرانهای قلمداد شده فوق‌العاده می‌شوندومخرب (پاك‌نژاد ، 1374 ،ص 103).
تعریف ازدواج
ازدواج ارتباطی است كه دارای تمامیت بی‌نظیر و گسترده‌ای می‌باشد،ارتباطی كه دارای ابعاد زیستی ، عاطفی ، روانی ، اقتصادی و اجتماعی است . به عبارت دیگر ،همزیستی زوجین در درون خانواده ، موجب چنان ارتباط عمیق و همه‌جانبه‌ای می‌شود كه بی هیچ شك و شبهه‌ای قابل مقایسه با هیچیك از دیگر ارتباطات انسانی نمی‌باشد به نحوی كه قرارداد ناشی از آن دارای نوعی تقدس شده است . بطور كلی ازدواج را میتوان عملی دانست كه موجب پیوند دوجنس مخالف بر پایة روابط پایای جنسی می‌شود و با انعقاد قراردادی اجتماعی مشروعیت پیدا می‌كند (نجاتی ،1381 ، ص 23).
كارلسون[3] ازدواج را چنین تعریف می‌كند ، ازدواج فرایندی می‌باشد از كنش متقابل بین یك مرد و یك زن كه با تحــقق بخشیدن به بــرخی شرایط قانونی و برپاداشتن مراسمی برای
برگزاری زناشویی انجام میگیرد .كلودی استروس[4] ازدواج را بر خوردی دراماتیك بین فرهنگ و
طبیعت یا میان قواعد اجتماعی و كشش جنسی می‌داند(همان منبع).
ازدواج رابطه نزدیكی است كه میان مرد و زن برای مدت طولانی برقرار می‌شود بنابراین جوانان باید قبل از ازدواج شرایطی را كه لازمه زناشویی موفقیت‌آمیز است در نظر بگیرند. این رابطه تنها بمنظور ارضای تمایلات آنی نیست بلكه زندگی آینده و خوشبختی زن و مرد و كودكان آنها بر اساس این پیوند قرار گرفته است و یكی از علل عمدة اختلالات روانی در كودكان گسسته شدن رابطة خانواده و یا اختلافات شدید خانوادگی است (شاملو، 1378 ، ص 60).
فوائد ازدواج
انتخاب و ازدواج با همسری مناسب یكی از عوامل مهم و مؤثر جهت رسیدن به خوشبختی است(نوروزی،1372، ص 44).
از فوائد ازدواج میتوان كسب استقلال،انس و آرامش ،حفظ عفت و مصونیت از گناه ،آرامش و تعادل اعصاب ، تولید و تكثیر نسل، تعاون در اطاعت و نیل به ثواب ، سلامت و امنیت اجتماعی را نام برد(نوروزی،1372، ص 45).
غزالی دانشمند بزرگ اسلامی ،در نكاح پنج قائده مستتر می‌باشد. اولاد،كم كردن شهوت،تدبیر منزل كه مربوط به زنان است،كثرت تعداد خانواده سببی و نسبی(همان منبع).
ازدواج دختر و پسر ریشه‌های دوران كودكی
هر كس ممكنست عصبانی شود سهل است اما بحق خشمگین شدن و در حد واندازه معقول، در زمان مناسب،با دلیل موجه و به شیوه‌ای مناسب ، ساده نیست (ارسطو ، به نقل از بلوچ ،1379 ،ص 11).
تحقیقات نشان داده كه در دوران كودكی به پسرها و دخترها در زمینة كنترل عواطف خویش درسهای بسیار متفاوتی داده می‌شود . والدین بطور كلی بیشتر با دختر خود دربارة احساسات و عواطف بجز خشم صحبت می‌كنند تا با پسر خود . مثلا به دخترها اطلاعات بیشتری راجع به عواطف داده می‌شود تا به پسرها . زمانی كه مادرها با دخترها‌ی خود راجع به عواطف و احساسات بحث می‌كنند در مقایسه با پسرها با جزئیات بیشتری به این امر می‌پردازند . آنها معمولا با پسرهای خود در مورد علل و نتایج احساساتی شبیه به خشم بیشتر حرف می‌زنند و آنها را در این باره نصیحت می‌كنند(بلوچ ، 1379، ص 199).
دخترها در زمینة درك پیامهای عاطفی كلامی و غیر كلامی ، همچنین بیان احساسات خود و تبادل آن با دیگران به مهارت میرسند و پسرها بخوبی یاد می‌گیرند كه در هنگام آسیب دیدن ، ترس ، گناه و ضعف هر چه كمتر دچار احساسات شوند . حس همدلی زنها خیلی قویتر از مردهاست.آنها حداقل خیلی بهتر از مردها می‌توانند از طریق چهره ، لحن صدا و دیگر علائم غیر كلامی به احساسات درونی دیگران پی ببرند . بطور كلی درك احساسات یك زن از روی چهره‌اش خیلی ساده‌تر از یك مرد است در حالیكه از لحاظ بروز عواطف در چهره هیچ تفاوتی بین پسرها و دخترها‌ی خردسال وجود ندارد ولی همانطور كه بزرگ می‌شوند این خصوصیت در پسرها كمتر شده و در دخترها افزایش می‌یابند زنان در مقایسه با مردان عواطف و احساسات را با شدت و ناپایداری بیشتری تجربه می‌كنند. از این لحاظ آنان عاطفی‌تر از مردان هستند . از اینها میتوان نتیجه گرفت كه بطور كلی زنها هنگامی كه وارد زندگی زناشویی می‌شوند برای ایفای نقش مدیر عواطف و احساسات كاملا تعلیم دیده‌اند در حالیكه مردها از اهمیت این امر برای حفظ بقای رابطه زناشویی درك كافی ندارند(بلوچ ،1379، ص201).
در تحقیقی كه بر روی 264 زوج انجام گرفت براستی مهمترین عنصر برای زنان نه مردان در رضایت از روابطشان این حس بود كه ارتباط خوبی با شوهرشان داشته باشند. تدهوستون[5] روانشناس دانشگاه تكزاس بیان می‌كند از دیدگاه زنها صمیمیت و نزدیكی یعنی گفتگو راجع به مسائل بویژه در مورد خود رابطة زن و شوهر. مردها روی هم رفته درك نمی‌كنند كه زنهایشان از آنها چه می‌خواهند ، آنها می‌گویند من از او می‌خواهم كه به اتفاق هم كاری انجام دهیم ولی همة كاری كه او می‌خواهد انجام بدهیم اینست كه بنشینیم و حرف بزنیم (همان منبع).
در حقیقت موضوعات خاصی از قبیل تعداد دفعات رابطة جنسی ، نحوه تربیت فرزندان و یا مقدار پس‌انداز و قرض هیچكدام نمی‌توانند باعث ایجاد یا متلاشی شدن پیوند زناشویی شوند بلكه عاملی كه سرنوشت یك زندگی مشترك را رقم می‌زند اینست كه زن و شوهر چگونه راجع به رنجشها ،دلخوریها و مسائل آزاردهنده فی‌مابین بحث و گفتگو می‌كنند حتی توافق در مورداینكه چگونه مخالفت خود را ابراز كنیم میتواند راهی برای بقای زندگی زناشویی باشد. زن و شوهر باید در هنگام برخورد با احساسات و عواطف سخت و انعطاف ناپذیر یكدیگر بر تفاوتهای درونی مربوط به جنسیت خود غلبه كنند . شكست دراین زمینه زن و شوهر را درمقابل شكافهای عاطفی كه می‌توانند نهایتا رابطة آنها را از هم بگسلانند آسیب پذیر می‌كند . چنانچه یكی از طرفین یا هر دو آنها در زمینه هوش عاطفی دچار نقص و كمبودی باشند آنگاه شكافهای عاطفی به احتمال زیاد گسترش می‌یابند(بلوچ ،1379، ص 203).
گتمن دریافته است كه یــكی از نخستین پیامــهای هشداردهنده راجـع به در خـطر بودن
زندگی زناشویی انتقاد تند و بیرحمانه طرفین از یكدیگر است . دریك رابطه زناشویی سالم زن
و شوهر بطور آزادانه از هم انتقاد می‌كنند. اما غالبا در لحظات خشم است كه گلایه‌ها به روشی مخرب و به شكل تهاجم به شخصیت همسر بیان می‌شوند(بلوچ، 1379،ص 204).
تفاوت بین انتقاد از شخصیت و گله‌گذاری از عملكرد فرد بسیار ساده است در گله‌گذاری اصولی ، مرد از عمل زن انتقاد می‌كند و احساس خود را در این مورد بیان می‌كند اما در انتقاد از شخصیت اعتراض را تبدیل به حمله‌ای همه جانبه به طرف مقابل می‌كند . دراین روش انتقاد باعث می‌شود شخص احساس شرم كند و فكر كند مورد تنفر و سرزنش دیگران است و رنج می‌برد . همة اینها به احتمال زیاد بجای آنكه وی را ترغیب كند كه رفتار خود را تصحیح كند باعث می‌شود به واكنش تدافعی روی بیاورد(بلوچ ، 1379، ص 205).
بدتر از همه زمانی است كه انتقاد توام با تنفر و تحقیر باشد .خشم براحتی تحقیر را با خود می‌آورد كه معمولا نه فقط با كلمات بلكه همچنین با لحن صدا ادا می‌شود .وقتی زن یا شوهر مرتكب یكی ازاین حركات می‌شوند دیگری را وارد درگیری عاطفی می‌كنند و ضربان قلبش به اندازه 2تا 3 ضربه در دقیقه افزایش می‌یابد (بلوچ ، 1379،ص 206).
افكار مسموم
كسانیكه بدبین هستند بشدت در معرض راهزنی عاطفی قرار دارند . آنها اغلب اوقات از اعمال و رفتار همسران خود عصبانی ، آزرده و غمگین می‌شوند و به محض آنكه این واقعه شروع می‌شود در افسردگی فرو می‌روند . این افسردگی به همراه دید بدبینانه آنها باعث می‌شود كه در برخورد با همسر خود به انتقاد و بدگویی از او بپردازند و این امر به نوبه خود احتمال سكوت سنگین را در روابط آنها افزایش می‌دهد . شاید تلخترین و مهلك ترین افكار سمی در نزد شوهرانی یافت می‌شود كه نسبت به همسران خود خشونت جسمانی اعمال می‌كنند(بلوچ ، 1379، ص 209).
بهداشت روانی
بهداشت روانی دارای اصولی است كه میتوان به اختصار به آنها اشاره كرد . احترام به شخصیت خود و دیگران .اصول بهداشت روانی مبتنی بر تقویت افراد استوار شده است و از تخریب شخصیت افراد تا جایی كه امكان داشته باشد جلوگیری می‌كند . تقویت مكانیسمهای تشویقی به جای تنبیه و پیشه گرفتن بردباری و چشم‌پوشی از بعضی كارهای منفی میتواند در این راستا معنی شود . روبرو شدن با واقعیات اجتماعی و زندگی از اصول مهم بهداشت روانی محسوب می‌شود . شخص باید خود را آنگونه كه هست قبول كند . كشمكش و عدم قبول واقعیات اغلب موجب بروز اختلال روانی می‌شود . خیلی از افراد نه تنها نقص‌های خود را قبول نمی‌كنند بلكه با مكانیسمهای مختلف سعی دارند آن را بپوشانند و مشكلات عاطفی جزئی از زندگی محسوب می‌شوند . سلامتی روانی به نحوة روبرو شدن با این مشكلات و یافتن بهترین راه حل برای غلبه بر آنها بستگی دارد (نجاتی ،1381، ص 107،108).
در خانواده اگر شخص یادبگیرد كه محبت كند ، عشق بورزد و تنفر و خشمهای خود را كنترل و پنهان كند در دوران بزرگسالی مشكل پیدا نمی‌كند . فرزندان معمولا ارزشها و معیارهای والدین خود را یاد می‌گیرند . اجتماع نیز چون والدین قوانین خود را داشته و هركس كه در جامعه زندگی می‌كند باید از قوانین آن پیروی كند . هركس كه رفتارش از خودخواهی سرچشمه گرفته باشد در بیشتر مواقع بدون شك در رفتار با دیگران با مشكل روبرو می‌شود (نجاتی ،1381، ص 109).
خود كنترلی مشكل‌ترین درسی است كه هر فرد باید آن را یادبگیرد . بدست آوردن رضایت از زندگی برای بهداشت روانی ضروری است . رضایت ممكنست از احساس برتری و پیشرفت ، از رسیدن به نیاز و آرزوهای شخصی ، مقابله بامشكلات و ناملایمات و موارد دیگر بدست می‌آید . رضایت پشتوانه قوی و نیرومندی برای مقابله با مشكلات است . توانایی در كسب رضایت به انسان استقامت می‌دهد و موجب خشنودی درونی می‌شود. نیاز به احساس امنیت یكی از نیازهای اساسی انسان است . توانایی راحت و صمیمی بودن ، احساس تعلق داشتن ، شناخته شدن ، داشتن موقعیت مناسب و خوب در میان دیگران و مسائلی از این قبیل به آسانی بدست نمی‌آید بلكه یك برنامه ریزی درست و منطقی می‌خواهد . احساس ناامنی عاطفی به شكل مزمن و طولانی فشار سنگین به انسان وارد می‌سازد كه ممكنست به بیماری مشخص منجر شود . خانواده مهمترین سهم را در شكل دهی بهداشت روانی و شخصیت دارا می‌باشد ، خانواده‌ای كه در آن عشق ، علاقه و محبت به اندازه كافی مبادله می‌شود ، سلامت روانی افراد آن تا حد زیادی تامین است (نجاتی ،1381، ص 110،111).
در مورد ازدواج و گزینش همسر ثابت شده است كه افرادی كه ازدواج كرده و در این امر موفق بوده‌اند كمتر دچار بیماری روانی می‌گردند و شاید این به دلیل رضایت از زندگی ، احساس مسئولیت و ارضای جنسی است . عدم توجه به ازدواج بخصوص در سنین بالا ممكنست معلول نارسایی شخصیت ، ترس از تعهد مسئولیت و به هر حال یك نقطة ضعف در رشد روانی فرد محسوب گردد، از طرف دیگر اینگونه افراد بعلت اینكه از ثمرات یك زندگی رضایت بخش ، ایمن و سرگرم كننده برخوردار نیستند همیشه بلاتكلیف و سرگردان زندگی كرده و اكثرا با توسل به لذت طلبیهای بدلی بدنبال تكیه‌گاههای غیر حقیقی می‌گردند و دچار فشار روانی می‌شوند . برای اینكه ازدواج موفقیت آمیز باشد توافق زن و مرد در درجة اول و خانواده‌های آنها در درجه دوم شرط اساسی است و برای رسیدن به این توافق از خود گذشتگی ، تحمل بردباری ،اطلاعات درمورد تكالیف ،سلامتی جسمانی و روانی یكدیگر ،میزان درآمد شوهر ، طرح ریزی و توافق ، بررسی معیارها و برنامه‌های كلی آینده و وظایف زندگی زناشویی، احساس مسئولیت ، انگیزه برای ازدواج و انعطاف پذیری فراوان لازم است (میلانی فر ،1374،ص 124).
آلفرد آدلر[6] بهداشت روانی یا بعبارت دیگر بهزیستی استوار و شادكامی را در سه جمله خلاصه می‌كند. همسازی در زناشویی و كانون خانواده ، همسازی با كار و حرفه و بالاخره همسازی با دیگران (همان منبع).
بهداشت روان از دیدگاه اسلام وعرفان
معرفت به خویشتن به خویشتنی كه بوی معرفت وویژگیهای سرمدی می‌دهد، همان درون وشخصیتی كه یادآورنده زلال الهام، اشراق ورسیدنهای عارفه می‌باشد. لذا بهداشت روانی اسلام در رضای حق نهفته است. رضای حق یعنی بسط عدالت رفتاری وكرداری درعرصه هستی ،كه این گسترش عدالت وقسط ومیزان خود موجب نظم ،هماهنگی وهمرنگی درونی وبیرونی می‌گردد واین خود یعنی تعادل روانی یا بهداشت روانی وتعادل اجتماعی (كامران ماوردیانی ،1380،صفحه 183).
مهمترین عوامل برای ازدواجهای موفق
ازدواج موفق بستگی به عوامل مختلفی دارد كه بعضی از آنها را در دوران نامزدی و بعضی از آنها را بعد از ازدواج میتوان شناخت . در ازدواج ، سازش دائمی و از خود‌گذشتگی فراوان لازم است ولی اگر زن و مرد قبل از ازدواج با یكدیگر توافق بیشتری داشته باشند امكان سازش بعدی بیشتر خواهد بود پس مهمترین عوامل 1- رشد عاطفی و فكری 2- تشابه علایق و طرز تفكر 3- تشابه مذهبی 4- تشابه تحصیلی و طبقاتی 5- تشابه طرز فكر نسبت به امور جنسی 6- تشابه علاقه به زندگی و سرعت عمل در كارها 7- رابطه با خانوادة زن و شوهر می‌باشد(شاملو ،1378،ص 60).
پختگی روانی و رشد عاطفی فكری طرفین
درجه رشد عاطفی و فكری فقط بستگی به سن ندارد از آنجایی كه رشد عاطفی فكری با رشد هوشی رابطه مستقیم دارد لذا اختلاف زیاد بین هوش و معلومات زن و مرد ممكنست سبب بروز اختلافات زناشویی شود. تحقیقات نشان می‌دهد كه مردان بیشتر مایلند بـا زنانی كه
كم هوشتر از خودشان و از نظر تحصیل مدرك تحصیلی كمتری دارند ازدواج كنند . رشد اجتماعی با رشد فكری عاطفی رابطه دارد چون فردی كه از نظر اجتماعی رشد كرده طرز سازش و همكاری را با افراد بهتر می‌داند و به محدودیتهای خود واقف است ، انتظارات اجتماعی را درك می‌كند و از بحرانهای دائمی زندگی جلوگیری می‌كند. بعبارت دیگر پختگی روانی و رشد اجتماعی ، عاطفی باعث می‌شود كه همسران معایب یكدیگر را بپذیرند ، نقایص یكدیگر را به رخ هم نكشند و در حالات مختلف انعطاف‌پذیری داشته و واكنش مناسب نشان دهند(میلانی‌فر ، 1374 ،ص 125).
مهمترین عامل موفقیت در زندگی زناشویی، رشد عاطفی وفكری است شخصی كه از لحاظ عاطفی و فكری رشد كرده ، در مورد اعضای خانواده و مشكلات زندگی نظر واقع بینانه‌ای دارد و دارای فلسفه زندگی معینی است كه براساس آن میتواند از بحرانهای دائمی زندگی جلوگیری كند . رشد احتماعی نیز رابطه نزدیكی با رشد عاطفی و فكری دارد ، زیرا كسی كه از لحاظ اجتماعی رشد كرده ، روابط اجتماعی را بهتر درك می‌كند و می‌داند چگونه با دیگران سازش كند(ذوالفقار ،1380، ص 65).
طرز تفكر و عقایدو تمایلات
ثابت شده‌است كه توافقهای زیاد قبل از ازدواج روابط بعد از ازدواج را نیز محكمتر كرده و معنی و مفهوم بهتر به زندگی زناشویی می‌دهد.البته زن و شوهر در همة موارد با یكدیگر توافق كامل نمی‌توانند داشته باشند ولی برای اینكه خانواده سعادتمند و مستحكم شود توافق كلی در بیشترقسمتهای زندگی لازم و ضروری است (میلانی فر ، 1374،ص 126).
داشتن توافق نسبت به موضوعات مهم زندگی یكی از مسائلی است كه در موفقیت و رضامندی زندگی زناشویی نقش دارد(ذوالفقار،1380، ص 69).
علایق شامل فعالیتهای متعدد روزانه از قبیل رفتن به سینما،تاتر،كنسرت، گوش‌دادن به رادیو ، خواندن كتاب ، رفتن به میهمانی و امثال آن می‌گردد. البته نباید انتظار داشت كه زن و شوهر در همه این علایق با یكدیگر توافق داشته باشند ولی برای سعادت خانواده توافق كلی در قسمت عمده‌ای از این علایق ضرورت دارد. طرز تفكر ، موضوع بسیار مهمی است زیرا براساس آن فلسفه زندگی هر فردی ریخته می‌شود(ذوالفقار، 1380، ص 70).
الیس 1375 به نقش تفكر در رضایت زناشویی پرداخت و بیان داشت توافق زن و مرد در مورد مسایل مختلف زندگی نقش عمده‌ای دارد، كه این توافق متاثر از طرز تفكر و علایق آن دو می‌باشد. و زوجین باید در زمینه موضوعات مختلف از فبیل آزادی افراد در خانواده ، تحصیل و تربیت فرزندان ،مداخله اطرافیان و غیره به یك توافق منطقی برسند(همان منبع).
طرز تلقی و نگرش‌ها[7]
باورها، احساسات و ارزشیابی‌ها روی رفتار ما با كسانی كه با آنها رابطه تنگاتنگی داریم تاثیر می‌گذارد. اگر نگرش خوبی در مورد كسی داشته باشیم به احتمال زیاد رفتار ما با او به گونه‌ای مثبت شكل خواهد گرفت(ذوالفقار ، 1380 ، ص 69).
بك 1371 معتقد است ، در زمینه رضایت از زندگی زناشویی برداشت ، زن یا شوهر از رفتار یكدیگر بیشتر از خود رفتار حائز اهمیت است(همان منبع).
یك ارزیابی شناخت گرایانه جالب كه در آزمایشگاه توسط مك دونالد[8] 1985 صورت گرفت، نشان داد كه اگر طی یك بحث ساختگی یكی از زوج‌ها خودش را به كژ‌فهمی بزند، اغلب زوجهای ناراضی این رفتار را به عوامل درونی نسبت می‌دهند(همسرم از من متنفر است)، در حالیكه زوجهای راضی همین تفسیر را در واكنش به رفتارهای مثبت (درست فهمیدن منظور ، توسط طرف مقابل ) نسبت می‌دهند و در موارد منفی ( فهمیده نشدن توسط طرف مقابل ) ، عوامل خارجی (شرایط) را دخیل می‌دانند و همچنان معتقدند همسرشان آنها را دوست دارد (همان منبع).
عقاید مذهبی
ثابت شده‌است اعتقادات و نگرشهای زن و مرد اكثرا پس از ازدواج ادامه می‌یابد و حتی اگر زن و شوهر از یك مذهب ولی دارای اعتقادات و دید فلسفی متفاوت نسبت به اصول و موازین مذهبی خود باشند ، مثلا یكی از آنها متعصب و به اصطلاح معتقد به اصول و فروع دین بوده و دیگری بی‌اعتقاد به موازین فوق باشد بازهم منجر به اختلافات عدیده شده و مسائل زندگی را نیز تحت‌الشعاع قرار می‌دهد(میلانی‌فر ، 1374، ص 127).
اختلافات طبقاتی
یكی از عوامل بسیار مهم در امر ازدواج ،اختلافات طبقاتی وخانوادگی است . در یك ازدواج مطلوب همیشه باید تشابه طبقاتی تا آنجا كه امكان دارد و جود داشته باشد . تجربه ثابت كرده‌است زنان به امتیازات شوهر دیگران نظیر ثروت ،مقام اجتماعی ، تحصیلات عالی رشك می‌برند.بنابراین اگر زنی با افرادی درمعاشرت باشدكه ازنظروضع زندگی هماهنگی ندارند ممكن است در سعادت زندگی اختلال وارد كند . البته ممكنست زن و شوهری با اختلافات طبقاتی زیاد زندگی زناشویی راحتی داشته باشند ولی از آنجائیكه تدریجا زن و شوهر از تفاوتهای بین خود آگاه می‌شوند ممكنست این تفاوتها باعث اختلاف شود(میلانی فر ، 1374 ، ص 127).
قیمت فایل فقط 7,900 تومان
برچسب ها : بررسی ارتباط میان رضایت زناشویی و هوش همسران , طرح توجیهی بررسی ارتباط میان رضایت زناشویی و هوش همسران , دانلود بررسی ارتباط میان رضایت زناشویی و هوش همسران , روانشناسی , هوش همسران , وراثت وهوش , تعریف هوش , , وضعیت هوش در سازمان واعمال ذهنی , , هوش عملی وهوش نظری , هوش واستعدادهای دیگر , خانواده گسسته , ازدواج میان خویشاوندان وهوش , گفتار , , هدف زندگی ازدی