دسته: علوم اجتماعی تعدد زوجات در این مقاله برآنیم تا به ذكر سه مورد از متونی كه به موضوع تعدد زوجات در ایران پرداخته اند، اشاره كنیم لازم به توضیح است كه قصد ما از طرح این بحث در سیر كار تحقیقی ، به سبب آن است كه نسبت به تاریخچه ی این امر در كشورمان آگاهی یابیم و با این پیش فرض، بهتر بتوانیم به تحلیل و تفسیر این موضوع بپردازیم 1 كریستن سن در كتاب ایران در زمان
قیمت فایل فقط 5,900 تومان
تعدد زوجات
تعدد زوجات
در این مقاله برآنیم تا به ذكر سه مورد از متونی كه به موضوع تعدد زوجات در ایران پرداخته اند، اشاره كنیم .لازم به توضیح است كه قصد ما از طرح این بحث در سیر كار تحقیقی ، به سبب آن است كه نسبت به تاریخچه ی این امر در كشورمان آگاهی یابیم و با این پیش فرض، بهتر بتوانیم به تحلیل و تفسیر این موضوع بپردازیم.
1- كریستن سن در كتاب "ایران در زمان ساسانیان" صفحه346 مىگوید:
«اصل تعدد زوجات اساس تشكیل خانواده(در ایران زمان ساسانیان)به شمارمىرفت.در عمل، تعداد زنانى كه مرد مىتوانست داشته باشد به نسبت استطاعت اوبود.ظاهرا مردمان كم بضاعتبه طور كلى بیش از یك زن نداشتند.رئیس خانوادهاز حق ریاست دودمان بهرهمند بود.یكى از زنان،سوگلى و صاحب حقوق كاملهمحسوب شده و او را«زن پادشاییها»(پادشاه زن) یا زن ممتاز مىخواندند.از اوپستتر زنى بود كه عنوان خدمتكارى داشت و او را زن خدمتكار(زن چگاریها) مىگفتند.حقوق قانونى این دو نوع زوجه مختلف بود.ظاهرا كنیزان زر خرید وزنان اسیر جزو طبقه چاكر زن بودهاند.معلوم نیست كه عده زنان ممتاز یك مردمحدود بوده استیا خیر.اما در بسیاری از مباحثات حقوقى ، از مردى كه دو زن ممتازدارد سخن به میان آمده است.هر زنى از این طبقه عنوان بانوى خانه داشته است وگویا هر یك از آنها داراى خانه جداگانه بودهاند.شوهر مكلف بود كه مادام العمر زنممتاز خود را نان دهد و نگهدارى كند.هر پسرى تا سن بلوغ و هر دخترى تا سنازدواج داراى همین حقوق بودهاند، اما زوجههایى كه عنوان چاكر زن داشتهاندفقط اولاد ذكور آنان در خانواده پدرى پذیرفته مىشده است.»
2- در تاریخ اجتماعى ایران از انقراض ساسانیان تا انقراض امویان(تالیف مرحوم سعیدنفیسى) مىنویسد:
«شماره زنانى كه مردى مىتوانستبگیرد نامحدود بود،و گاهى در اسناد یونانىدیده شده است كه مردى چند صد زن در خانه داشته است.»
3- منتسكیو در روح القوانین از آكاتیاس،مورخ رومى،نقل مىكند كه:
«در زمان ژوستى نین چند نفر از فلاسفه رومى كه مورد آزار و اذیت مسیحیان قرارگرفته و نمىخواستند مذهب مسیح را قبول كنند،روم را ترك گفته و به دربارخسرو پرویز پادشاه ایران پناه آوردند و در آنجا چیزى كه بیشتر موجب حیرتآنها شده این بود كه نه تنها تعدد زوجات مرسوم بود بلكه مردها با زنهاى دیگرانآمیزش مىكردند.»
نا گفته نماند كه فلاسفه رومى به دربار انوشیروان پادشاه ایران پناه آوردند نهخسرو پرویز.ذكر خسرو پرویز در كلام منتسكیو اشتباه است.
از دیر زمان فقهای اسلام با احراز شرایط لازم به جواز چند همسری فتوا داده، ولیكن نظر برخی از فقهای شیعه و سنتی در دوره معاصر مغایر با آن است. از فقهای اهل سنت <شیخ محمد عبده> چنین فتوایی داشت، از فقهای فعلی شیعه آیت ا... سید محمد موسوی بجنوردی نیز آن را خلاف عدالت اجتماعی در شرایط فعلی می‌داند. در خصوص این نظر گفت‌وگویی با آیت ا... سیدمحمدموسوی بجنوردی انجام شده كه آن را می‌خوانید.
جناب موسوی بجنوردی شما در روزهای اخیر مطرح كرده‌اید كه چند همسری با عدالت اجتماعی در تناقض است. لطفا در این خصوص توضیح بیشتری را مطرح نمایید؟
همه احكام و قوانین اسلام براساس عدالت اجتماعی و اخلاق استوار است و به تعبیر دیگر عدالت در سلسله علل احكام قرار دارد. یعنی هر حكمی كه در اسلام وجود دارد در راستای عدالت است و اگر حكمی برخلاف عدالت اجتماعی باشد، ما به جرات می‌گوییم آن حكم، حكم اسلام نیست.
به جهت آنكه ذات باریتعالی كه قانونگذار است، ما او را در قانونگذاری عادل می‌دانیم حال كه او را عادل می‌دانیم، ذات باریتعالی چیزی را جایز و واجب می‌داند كه در جامعه عقلا نیكو پنداشته شود و چیزی را حرام می‌داند كه در جامعه عقلا نیكو پنداشته نشود.
اگر امر ناپسند پنداشته شود، قطعا باریتعالی آن را جایز نمی‌داند. اگر چیزی ناپسند پنداشته شود، شریعت آن را جایز نمی‌شمارد.
احكام ما باید رنگ عدالت و اخلاق به خود گیرد. این یك اصل مسلم است. اگر ملاحظه كنید در قرآن ذات باریتعالی خطاب به كسانی كه سرپرستی اموال یتیمان را به عهده دارند، می‌گوید: نكند اموال آنان با امول شما مخلوط شود كه گناه بزرگی است. سپس می‌فرماید اگر خوف داشته باشید كه قسط و عدل را بر حفظ اموال یتیمان جاری كنید، نمی‌توانید دو تا یا سه تا یا چهارتا همسر بگیرید دوباره می‌فرماید: <اگر خوف داشته باشید كه نتوانید عدالت را بین آنان برقرار كنید، اگر دومی را بگیرید، عقد دومی باطل است.>
آیا باطل بودن عقد زن دوم، در قرآن تصریح شده؟
زمانی كه می‌گوید: <اگر از برقراری عدالت خوف داشتید، منظورش این است كه عقد دومی باطل است، نه اینكه حرام است.
ذات باریتعالی چند همسری را به برخی از مردان تفویض كرده آن هم با ذكر شرایطی جایز دانسته است. یكی از آن شرایط به احتمال قوی سرپرستی اموال یتیمان است. كسانی كه سرپرستی اموال یتیمان را می‌كنند، چنین اجازه‌ای دارند. مساله دوم این است كه اگر از برقراری عدالت خوف داشتید، بیشتر از یكی نمی‌توانید داشته باشید، كه لازمه‌اش این است كه اگر دومی را گرفتید، عقدش باطل است.
امروز در جامعه ما براساس فتوای حضرت امام رحمت‌ا...علیه، عنصر زمان و مكان در اجتهاد دخالت می‌كند. اگر ابعاد مختلف این موضوع را در نظر بگیریم، مساله تعدد زوجات برای اغلب زنان منجر به بی‌عدالتی و بی‌اخلاقی می‌شود. صریحا بگویم باعث نقض اخلاق و نقض عدالت می‌شود.
همانطور كه قبلا گفتم، زمانی كه عدالت و اخلاق در سلسله علل احكام است در صورتی می‌توانید چند همسر داشته باشید كه در راستای عدالت اجتماعی و اخلاق باشد. اما اگر شرایط روزگار به گونه‌ای است كه این امر در راستای عدالت و اخلاق نیست، اگر به اینجا رسیدید، تعدد همسر جایز نیست و اجرای عدالت اجتماعی با تك همسری تحقق می‌پذیرد، مگر در شرایطی كه همسر بیمار باشد یا بچه‌دار نمی‌شود، جامعه عقلا در این صورت، این عمل را ناپسند نمی‌داند.
جهت دریافت فایل تعدد زوجات لطفا آن را خریداری نمایید
قیمت فایل فقط 5,900 تومان
برچسب ها : تعدد زوجات , دانلود تعدد زوجات , زوج , علوم اجتماعی , پروژه دانشجویی , دانلود پژوهش , دانلود تحقیق , پایان نامه , دانلود پروژه