دسته: جغرافیا در كشورهایی مانند ایران كه بخش زیادی از جمعیت آن در روستاها متمركز شده اند، اجرای برنامه های توسعه اقتصادی با توجه به توانهای طبیعی مناطق روستایی ضروری به نظر می رسد، چرا كه با ورود این بخش از جامعه به چرخه تولید شرایط برای رشد موزون و همه جانبه اقتصاد كشور مساعد می گردد تغییر شیوه های بهره برداری سنتی از منابع موجود یا به عبارتی مكانیزه كردن شیوه
قیمت فایل فقط 4,900 تومان
دهستان زریبار
در كشورهایی مانند ایران كه بخش زیادی از جمعیت آن در روستاها متمركز شده اند، اجرای برنامه های توسعه اقتصادی با توجه به توانهای طبیعی مناطق روستایی ضروری به نظر می رسد، چرا كه با ورود این بخش از جامعه به چرخه تولید شرایط برای رشد موزون و همه جانبه اقتصاد كشور مساعد می گردد. تغییر شیوه های بهره برداری سنتی از منابع موجود یا به عبارتی مكانیزه كردن شیوه های تولید، صرفه اقتصادی بیشتر به همراه داشته و دلبستگی روستاییان را به ماندن در روستا بیشتر خواهد نمود. در واقع اجرای هرگونه برنامه ای بدون توجه به مشكل بیكاری و میزان درآمد روستاییان با موفقیت همراه نخواهد بود. بنابراین لازم است، قبل از اجرای هر برنامه ای توانهای محیطی روستا در رابطه با میران جمعیت این مناطق بررسی گردد. ومتناسب با جمعیت شاغل و بیكار در رابطه با توانهای موجود، برنامه ریزی گردد.
دهستان زریبار یكی از دهستانهای بخش مركزی شهرستان مریوان است كه با داشتن 13 روستا و شرایط طبیعی و انسانی مناسب، زمینه بسیار مستعدی را برای توسعه اقتصادی دارا می باشد. خاك‌های حاصلخیز، شرایط اقلیمی مناسب، وجود آب كافی و همچنین نیروی انسانی كافی امكان توسعه اقتصادی بویژه توسعه بخش كشاورزی را فراهم نموده است 0
متأسفانه باوجود فراهم بودن چنین شرایطی، بدلیل حاكم بودن دیدگاه های سنتی در بهره برداری از منابع موجود، معضل بیكاری و مهاجرت روستاییان به شهرمریوان همچنان به قوت خود باقی است. بنابراین ریشه یابی این مسائل معرفی توانها و پتانسیل های موجود منطقه زمینه تحقیق حاصل را فراهم نموده است تاتوانمندیهای موجود دهستان در حیات اقتصادی و توسعه اقتصادروستایی دهستان شناخته شود.
مهمترین ركن اقتصاد روستا كشاورزی است. در كشورهایی كه درصد قابل توجهی از جمعیت در روستا ها ساكن هستند توجه به این بخش ( كشاورزی ) ضروری است. كشاورزی معمولاً بخش اصلی در اقتصاد كشورهای در حال توسعه است. بطوریكه بین 45 %تا 90% كل محصول و 60% تا 90% كل اشتغال را در برمی گیرد.از این رو توسعه اقتصادی در این كشورها ارتباط نزدیك با توسعه اقتصاد كشاورزی آنها دارد.
یكی از ویژگیهای بخش كشاورزی در كشورهای در حال توسعه، از جمله ایران كارایی پایین آن است. علت پایــین بودن كارایی در این كشورها، فشار زیاد بر زمین، كاربرد تكنولوژی عقب مانده . پس انداز كم و در نتیجه سرمایه گذاری كم می باشد (آسایش 1347، ص111).
دهستان زریبار با وجود داشتن توانهای محیطی بیشمار متأسفانه همچنان با مشكل بیكاری درآمد پایین و مهاجر ت بی رویه روستاییان به شهر دست به گریبان است. شیوه‌های سنتی كشت، و كاربرد تكنولوژی های غیرمدرن سبب شده است كه كشاورزی منطقه جوابگوی نیازهای معیشتی ساكنان منطقه نباشد و درنتیجه مهاجرت به شهر ها همچنان ادامه داشته باشد. تكرار این روند خالی شدن روستاها را از سكنه باعث خواهد شد ومتعاقباً رشد ناموزون جمعیت شهری را به دنبال دارد. دریاچه زریبار به عنوان بخشی از دهستان زریبار و به عنوان یكی از زمینه های اشتغال زایی متأسفانه به طور مقبول مورد بهره برداری قرار نگرفته است. توسعه شیلات به لطف وجود دریاچه زریبار می تواند تأمین كننده بخش عمده ای از نیازهای معیشتی دهستان زریبار باشد. از لطف دیگر وجود جاذبه های توریستی و سیاحتی، امكان ایجاد تأسیساتی در اطراف دریاچه، به ویژه برای تعدادی از روستاهای دهستان كه در مجاورت دریاچه واقع شده اند فراهم كرده است كه این امر می تواند دهستان یادشده را در جهت توسعه اقتصادی به حركت در آورد. بنابراین با توجه به مسائل یاد شده سوالاتی به شرح زیر قابل طرح است.
1-آیاشرایط منطقه برای توسعه بخش كشاورزی جهت ممانعت مهاجرت روستاییان به شهر مناسب است ؟
2-آیاایجاد یك بازارهفتگی در دهستان زریبار لازم است ؟
3- آیاجاذبه های توریستی دهستان نقشی در توسعه روستایی منطقه می تواند داشته باشد؟
فرضیه عبارتند است از یك ایدة غیرقطعی و آزمایش با حدسی زیركانه كه برای نتیجه تحقیق می زنیم و پیشنهادی است كه در محك آزمایش علمی سنجیده می شود
(نبوی، 1365).
هدف اصلی این تحقیق تعیین اثرات توسعه كشاورزی و توریسم دراقتصادروستایی است. از این جهت نگارنده سعی می كند تادرمقوله اصلی به فرضیه های زیرپاسخ دهد.
1- به نظر می رسد با توسعه اقتصاد روستایی، روند مهاجرت روستاییان این منطقه به شهركندتر شود ودرنتیجه از رشد ناموزون جمعیت شهری جلوگیری شود.
2- باتوجه به تولیدات منطقه ( از نظركشاورزی، دامداری ) ایجاد یك بازار هفتگی دراین دهستان ضروری بنظر می رسد.
3- به نظر می رسد باتوجه به طبیعت بكر، وجود دریاچه زریبار، وسایر توانهای توریستی و سیاحتی منطقه در صورت توسعه صنعت توریسم زمینه اشتغال برای روستاییان بیش از پیش فراهم خواهد شد.
دهستان زریبار در یك قلمرو جغرافیایی مناسب ودر مستعد ترین نقاط از لحاظ منابع طبیعی به ویژه آب و زمین واقع شده است. یعنی در منطقه ای كه بهره برداری از آب آسان و به زیر كشت درآوردن زمینها سهل است دارای استعدادهای زیادی در زمینه كشاورزی، توریسم می باشد. در صورت وجود مطالعه و برنامه ریزی درست و اصولی جهت استفاده بهینه از این منابع بسیاری از مشكلات موجود دهستان زریبار مرتفع خواهد گردید. بنابراین برنامه ریزی اصولی قبل از هر چیز در گرو شناسایی، مطالعه و نهایتاً برنامه ریزی هدفمند است كه موجب ریشه كن كردن فقر، گرسنگی، ایجاد رفاه ساكنان روستا و حفظ محیط زیست روستاها، گردد.
در این رساله قصد بر این است كه توانهای محیطی این دهستان از یك طرف معرفی كرد و از طرف دیگر موانع و مشكلاتی كه در سرراه توسعه اقتصادی این دهستان واقع شده تبین گردد سپس، با ارائه راه حلهایی نحوه استفاده بهینه و بهره برداری از منابع موجود مشخص شود اهدافی كه به طور كلی مد نظر هستند، عبارتند از:
1- بكار گیری حداكثر منابع و استفاده بهینه از ظرفیتهای تولیدی به طوری كه حداكثر بازده حاصل شود.
2- رسیدن به رفاه اجتماعی و اقتصادی بدون تخریب محیط طبیعی و آرام روستا.
3- بررسی مسائل و مشكلات تولید و عرضه محصولات كشاورزی و دامداری.
4- عرضه نمودن رهنمودها یی جهت دستگاههای اجرائی كه در ارتباط با توسعه مناطق روستایی هستند.
5- پیشنهاد استفاده از بذرهای اصلاح شده به منظور بهره برداری بیشتر در واحد سطح.
6- بررسی امكان ایجاد یك بازار هفتگی برای عرضه مستقیم محصولات كشاورزی با قیمت مناسب.
7- ارائه راه حلهایی به منظور جلو گیری از مهاجرت بی رویه روستاییان و یا حداقل كاهش روندآن.
8- معرفی نمودن جاذبه های سیاحتی، توریستی دهستان با توجه به وجود دریاچه زریبار و منابع طبیعی گسترده و غنی مانند رودخانه ها، جنگل، مراتع و… .
9- توسعه مكانیزاسیون و به كار گیری روشها ی نوین درامور كشاورزی منطقه.
10- معرفی تنگناها و محدود یتهای محیطی، اجتماعی و اقتصادی در امر توسعه اقتصاد روستایی.
در انجام تحقیق حاضر مفاهیم توسعه و توسعه روستایی و توسعه اقتصادی روستایی به تفصیل مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته، سپس شاخص های توسعه روستایی در رابطه با دهستان زریبار مطالعه شده است.
1-ابتدا به مطالعه مبانی، نظری و بررسی شاخص ها ی توسعه روستایی، اقدام به جمع آوری اطلاعات شده است. در این مطالعه علاوه بر مطالعه كتابخانه ای، از تمامی روستاهای دهستان بازدید به عمل آمده است و ویژگیهای طبیعی و انسانی دهستان و نحوه توزیع خدمات روستایی مورد بررسی قرارگرفته است.
2-دراین مرحله اطلاعات گرد آوری شده از طرق فوق الذكر، دسته بندی گردیده است و هركدام درجای خود تحلیل و تبین گردیده است.
3- دراین مرحله اطلاعاتی گردآوری شده تجزیه و تحلیل گردیده است ونتایج حاصله درقالب نقشه، نمو دار و تحلیل ارائه گردیده است.
تحقیق حاضر همچون سایر پژوهشهای دانشگاهی با مسائل و مشكلات زیادی همراه بوده است. یكی از مشكلات اساسی، عدم دسترسی به آمار و اطلاعات موثق بود. متاسفانه برای بدست آوردن چنین آمارهایی محققین با موانع زیادی روبرو هستند طبیعتاً گرفتن نتایج درست و ارائه تحلیهای دقیق نیازمند استفاده از آمار و اطلاعات دقیق است. بدست آوردن آمار و اطلاعات اغلب بسیار وقت گیر بوده و در بسیاری از مواقع با موفقیت همراه نیست بنابراین در این میان علاوه برصرف هزینه، بیشتر وقت محققین به هدر می رود. رساله حاضر نیز از این قاعده مستثنی نبوده ودر بسیار ی موارد كوشش برای بدست آوردن آمار و اطلاعات با موافقیت همراه نبوده است اما با این حال و با وجود تمام این كاستی ها سعی شده است كه تحلیلی درست و نزدیك به واقعیت در مورد شرایط طبیعی و انسانی دهستان زریبار صورت گیرد، تا با تكیه بر این تحلیلها گامی و لو اندك در جهت توسعه اقتصادی این دهستان برداشته شود.
شناخت بهتر هر پدیده نیاز به تعریف جامع و كاملی از آن پدیده دارد. واضح است كه هرچه این تعریف جامع و كاملتر باشد شناخت آن پدیده آسانتر و دقیقتر خواهد بود.
توسعه در فرهنگ دهخدا به معنی فراخی و وسعت آمده است كه بصورت توسعه دادن نوسعه پیدا كردن و توسعه یافتن استعمال می شود.
توسعه ترجمه كلمه دیولوپمنت[1] است كه در فرهنگ آریانپور معانی مختلفی از آن شده اسـت. تــرقی، نمو، مرحله تكمیلی، كمـال، پیشرفتگی، بروز و آشكار سازی (آریانپور،1370، ص 588).
توسعه، اساساً یك عملكرد انسانی است كه در آن همه مردم جامعه به طور كامل بسیج می شوند دور باطل فقر و مرض شكسته می شود، كیفیت زندگی همه مردم در همه نواحی جغرافیایی بهبود می یابد. در همان حال : مفهوم تازه ای از روابط كشور با سایر كشورها در سطوح بین الملی مطرح می گردد( رضوانی، 1374، ص 24).
پروكفیلد در تعریف توسعه می گوید : فرایند عامی كه در این زمینه وجود دارد اینست كه «توسعه » را بر حسب پیشرفت به سوی اهداف رفاهی نظیر تقلیل فقر و بیكاری و كاهش نابرابری تعریف كنیم ( ازكیا، 1374، ص 18).
دكتر حسین آسایش عقیده دارند توسعه یعنی:
«ارتقاء ظرفیتهای اجتماعی در جهت رفع نیازهای محسوس جامعه، افزایش بهره برداری از امكانات و قابلیتهای اجتماعی در جهت رشد و تعالی جامعه» (آسایش،1374، ص 9).
میسرا با مفهومی جامع توسعه را چنین تعریف می كند « توسعه به عنوان یك مفهوم متعالی دستاورد بشری و پدیده های چند رشته ای است و فی نفسه یك مسلك ( ایدئولوژی) به حساب می آید، توسعه چون دستاورد بشری است در محتوا و نمود دارای مختصات فرهنگی است و بر تحول ارگانیك دلالت دارد و هدف از توسعه دستیابی فزاینده انسان به ارزش است و بر معنای زیر تاكید دارد، اولاً، توسعه یك فرایند است نه وضع ایستا، ثانیاً این فرایند در نهایت به ارزشها مربوط می شود و هدف از توسعه «ایجاد زندگی پر ثمر» است.
تغییرات مثبت كه موجب بهبود وضع زندگی مردم گردد توسعه نامیده می شود. لیكن توسعه به معنی كوشش آگاهانه، نهادی شده و مبتنی بر برنامه ریزی برای ترقی اجتماعی و اقتصادی جامعه پدیده منحصر به فرد قرن بیستم است كه از سال 1917 در شوروی آغاز گردید( همان ص 16)0
همچنین،مایكل تودارو[2] معتقد است كه توسعه را باید جریانی چند بعدی دانست كه مستلزم تغییرات اساسی در ساخت اجتماعی، طرز تلقی عامه مردم و نهادهای ملی و نیز تسریع رشد اقتصادی، نابرابری و ریشه كن كــردن فقر مطلق است (از كیاء 1369، ص8).
پیتر دو نالدسن[3] در تعریف توسعه می گوید : توسعه به وجود آوردن تغییرات اساسی در ساخت اجتماعی، گرایشها و نهادها برای تحقق كامل هدفهای جامعه است و در این استحاله مهم اگر توده مردم درگیر باشد ممكن است میوة رشد فوراً نصیب آنها نشود، زیرا كه فرایند توسعه اغلب فرایند رنج آور و دشورای است، تا همه مردم با آگاهی همگانی از تغییرات و نیاز مطابقت با آن در امر توسعه مشاركت اصیل نداشته باشند ادامه توسعه ممكن نخواهد بود ( دینی، 1370، ص 85 ).
شاید تنها شاخه ای از علوم كه می تواند در مفهوم توسعه با توجه به رابطة انسان و طبیعت داوری كند دانش جغرافیا باشد چرا كه در جغرافیا، هم محیطهای طبیعی مطالعه می شوند و هم عكس العملهای محیط اجتماعی بررسی می گردد.
از این رواغلب جغرافیدانان در شناخت میزان تـوسعه نواحی از معیارهای جغرافیائی مدد می گیرند. زیرا به كارگیری معیارهای جغـــرافیائی، مارا از اثرات زیانبار تكنولوژی ناسازگار در محیط زیست آگــاه می ســازد و هم از اتــلاف منابع طبیعی و انسانی محیـط زندگی جلو گیری می كند.
سؤال مهمی كه دراین زمینه طرح می شود این است كه «توسعه » در یك كشور یا یك منطقه چگونه توزیع می شود و چه عواملی در توزیع منطقه ای توسعه مؤثر است و بالاخره توسعه با جغرافیا چه رابطه ای دارد ؟ واقعیات عینی نشان می دهد كه توسعة اقتصادی چه در شهر و چه در روستا به طور متعادل انجام نمی شود و همین عدم تعادل صرفنظر از بسیاری عوامل دیگر با وضعیت جغرافیائی منطقه رابطه ای تنگاتنگ دارد.بدین ترتیب برای نیل به رشد و توسعه باید خصوصیات محیط فیزیكی، منابع طبیعی، شرایط اكولوژیكی و بالاخره فرهنگ و فضای اجتماعی در نظر گرفته شود (رضوانی، 1374 ص19).
توسعه بدون در نظر گرفتن خصوصیات منطقه جغرافیایی « فضا و مكان» نه تنها اثرات ناپایدار و كوتاه مدت خواهد داشت، بلكه عوارض اكولوژیك و فرهنگی مخرب و پرهزینه ای نیز در پی خواهد داشت، به علاوه احتمالاً این روش توسعه باعث از هم پاشیدگی بافت اقتصاد صنعتی شده و در حقیقت چیزی هم جایگزین آن نمی شود
جهت دریافت فایل دهستان زریبار لطفا آن را خریداری نمایید
قیمت فایل فقط 4,900 تومان
برچسب ها : دهستان زریبار , دانلود دهستان زریبار , دهستان , زریبار , جغرافیا , پروژه دانشجویی , دانلود پژوهش , دانلود تحقیق , دانلود پروژه